*سرطان پستان دومین سرطان شایع در زنان می‌باشد
* ربع فوقانی ـ خارجی پستان شایعترین محل ابتلا است.
* اگرچه در ظاهر تنها بیماری زنان به شمار می‌رود اما قادرست مردان را نیز درگیر کند.
* بیشتر در سنین بالای ۴۰ سال به خصوص ۵۰ سال دیده می‌شود.
نگران نباشید چون:
مرگ و میر ناشی از سرطان پستان بسیار کاهش خواهد یافت اگر بیشتر زنان:
* بین ۳۵ تا ۳۹ سالگی یکبار ماموگرافی انجام دهند حتی اگر هیچ علامت و شکایتی نداشته باشند.
* بین ۴۰ تا ۴۹ سالگی هر ۱ تا ۲ سال یکبار ماموگرافی انجام دهند.
* پس از ۵۰ سالگی هر سال یکبار ماموگرافی انجام دهند.
* در زنان ۳۰ تا ۴۰ سال هر سه سال یکبار توسط پزشک معاینه پستان انجام شود.
* در زنان بالای ۴۰ سال هر سال توسط پزشک معاینه پستان انجام شود.
به خاطر بسپارید که:
* بهترین سلاح علیه سرطان پستان تشخیص در مراحل اولیه است.
* عواملی وجود دارند که احتمال ایجاد سرطان پستان در یک زن را افزایش می‌دهند.
پس زنانی که دارای یک یا چند عامل از این عوامل هستند باید بیشتر مواظب باشند این عوامل عبارتند از :
• سن بالای ۴۰ سال و بخصوص ۵۰ سال
• وجود سرطان قبلی (پستان دیگر فرد) یا وجود سرطان پستان در خانواده
• زنی که بچه‌دار نشده یا پس از سن ۳۰ سالگی بچه‌دار شده است.
• تاریخچه دوران قاعدگی طولانی (یعنی در سنین پایین شروع و در سنین بالا پایان یافته باشد)
- البته فردی که هیچ کدام از این عوامل خطر را ندارد از سرطان پستان در امان نیست زیرا تقریباً سه چهارم کل سرطانهای پستان که هر سال تشخیص داده می‌شود در زنانی است که هیچ‌کدام از این عوامل را نداشته‌اند.
- از هر پنج تودة پستانی ۴ تای آنها خوش‌خیم‌اند اما تنها پزشک قادر به تشخیص این مساله است.
به پزشک معالج خود مراجعه کنید اگر:
* یک توده یا ضخیم شدگی (شایعترین علامت) در سینه خود احساس کردید، به خصوص اگر حرکتی نداشته باشند.
* به چین‌خودرگی، تورم، تورفتگی، قرمزی یا دردناکی پوست پستان مبتلا شده‌اید.
* به تورفتگی، تغییر شکل و یا پوسته شدن نوک پستان مبتلا شده‌اید.
* هرگونه درد یا دردناکی پستان (اگرچه سرطان پستان در اوائل بدون درد است) احساس کرده‌اید.
* هرگونه مایعی از نوک پستان شما خارج می‌شود.
چگونگی معاینه پستان توسط خود شخص:
* بیشتر توده‌های پستانی توسط خود زنان تشخیص داده می‌شوند.
* زنان بالای ۲۰ سال باید ماهیانه ۷ تا ۱۰ روز پس از شروع دوره قاعدگی (یعنی زمانی که تورم و دردناکی سینه تمام شده است.) خود را معاینه کنند.
* زنان یائسه نیز باید هر ماه خود را معاینه کنند (اینکه چه روزی باشد اهمیتی ندارد بهتر است روزی باشد که بخاطر سپردن آن برای فرد راحت‌تر باشد مثلاً روز اول هر ماه و …)
* زنانی که رحم آنها با عمل جراحی برداشته شده است بهتر است بهترین زمان معاینه را از پزشک خود جویا شوند.
روش معاینه پستان به وسیله خود خانمها :
۱- به پشت خوابیده و یک بالش زیر شانة راست خود بگذارید. سپس دست راست را پشت سر خود قرار دهید.
۲- با استفاده از آخرین بند (بالاترین بند)
انگشت و سط دست چپ سنه راست را معاینه کنید.
۳- سینه خود را به اندازه کافی فشار دهید تا از وضعیت پستان بخوبی مطلع شوید. می توانید از پزشک خود یاد بگیرید که چگونه با دقت این کار را انجام دهید.
به یاد داشته باشید که وجود یک برآمدگی سفت در نیمه پایینی هر پستان طبیعی است.
۴- شما به ۳ طریق (الف، ب، پ) می‌توانید انگشتان خود را روی پستان حرکت دهید.
الف: دایره‌ای
ب: بالا و پایین
پ: در جهت خارج به داخل
در انجام معاینه همواره از یک روش خاص استفاده کنید. این کار به شما کمک می‌کند که همه جای پستان را معاینه نمایید و به خاطر بسپارید که هر ماه وضعیت پستان چگونه بوده است.
۵- حالا پستان چپ خود را نیز با استفاده از دست راست معاینه کنید.
شما می‌توانید معاینه پستان را در حمام انجام دهید زیرا دست آغشته به صابون به راحتی روی پوست می‌لغزد. برای معاینه هر پستان دست همان طرف را کاملاً بالا برده و با دست دیگر به همان ترتیب قبلی معاینه را انجام دهید.
هفت علامت هشدار دهنده در مورد سرطان :
(آ): اگر تغییری در عادت دفع مدفوع یا ادرار شما ایجاد شده است.
(گ): گلو دردی دارید که خوب نمی‌شود
(ا): اگر توده‌ای در پستان یا جای دیگر شما پدید آمده است.
(ه): هرگونه تغییر واضحی در خال شما بروز کرده است.
(ب): به سرفه مزاحم و مزمن مبتلا شده‌اید.
(ا): اگر به خونریزی یا ترشح غیرطبیعی (از هر جای بدن) مبتلا شده‌اید.
(ش): شکایت از بلع سخت یا سوءهاضمه دارید.
روش‌های پیشگیری و تشخیص زودرس سرطان پستان :
سرطان پستان شایعترین سرطان زنان است. تعداد مبتلایان به این سرطان در دنیا و ایران رو به افزایش است. از این رو تشخیص زودرس آن از مهمترین اولویت‌های بهداشتی است.
به خاطر داشته باشید که هیچ زنی از خطر ابتلا به این سرطان در امان نیست. با وجودی‌که روشی برای پیشگیری از ابتلا وجود ندارد. ولی تجربیات بین‌المللی نشان می‌دهند که این سرطان را می‌توان به خوبی با انجام غربالگری کنترل نمود. غربالگری به معنای ارزیابی افراد به ظاهر سالم به منظور کشف موارد بیماری است. با کشف زودرس سرطان پستان، شانس بیشتری برای درمان و افزایش طول عمر فرد مبتلا وجود دارد.
غربالگری چگونه انجام می‌شود؟
۱- خودآزمایی پستان (معاینه توسط خود فرد در روز هفتم تا دهم از شروع قاعدگی به طور ماهیانه در افراد بالای بیست سال)
۲- معاینه‌ی بالینی (توسط پزشک یا کارکنان بهداشتی)
۳- ماموگرافی(عکس برداری از پستان)
شانس سرطان پستان در چه افرادی بیشتر است؟
با افزایش سن، ابتلا به سرطان پستان افزایش می‌یابد.
سابقه سرطان پستان یا تخمدان در فامیل نزدیک (مادر، دختر، خواهر، خاله، عمه)
سابقه قبلی سرطان پستان، در پستان دیگر فرد
اولین زایمان بعد از سی سالگی
نازایی
قاعدگی قبل از۱۱ سالگی و یائسگی بعد از ۵۵ سالگی
چاقی به خصوص در خانم های مسن
مصرف زیاد چربی
مصرف هورمون استروژن و پروژسترون بعد از یائسگی
معاینه پستان :
اصول معاینه پستان چه توسط خود فرد چه توسط پزشک یا پرسنل بهداشتی شبیه هم می‌باشند. معاینه شامل دو مرحله مشاهده و لمس است.
توده یا غده
ترشح یکطرفه خودبخود از نوک پستان
زخم پوست یا نوک پستان
تغییر شکل یافتن پوست پستان به‌صورت پوست پرتقال
هر گونه تغییر رنگ پستان
توکشیدگی پوست یا نوک پستان
مشاهده:
در مشاهده‌ی شما از کمر به بالا لخت شده و در مقابل آینه یا پزشک قرار می‌گیرید. هرگونه عدم تقارن در دو پستان به صورت وجود توده، تغییر رنگ، اندازه، توکشیدگی پوست یا نوک پستان و کشیدگی پستان به یک طرف، وجود زخم، ترشح یکطرفه یا حالت التهاب و پوست پرتقالی شدن پستان غیر عادی بوده و نیاز به بررسی توسط پزشک متخصص دارد.
سفت کردن عضلات سینه که پستانها را به روی قفسه سینه نگاه می‌دارند باعث می‌شود تا علائم نا مشخص سرطان به صورت توکشیدگی خود را نشان دهند. برای اینکار بایست دستها را در جلو یا پشت گردن قفل شده یا بر روی لگن قرار داده شوند.
لمس :
مرحله اصلی لمس بررسی خود پستان است. برای این کار شما بایست به پشت دراز بکشید و یک بالش کوچک در زیر شانه طرفی که قرار است معاینه شود قرار دهید و دست همان طرف را زیر سر قرار دهید. اینکار باعث می‌شود بافت پستان شما به روی قفسه سینه پهن شده و در نتیجه معاینه حتی در پستانهای بزرگ به راحتی انجام گیرد. روش معاینه در شکل نشان داده شده است.
در معاینه پستان شما بین انگشتان و قفسه سینه با استفاده از فشار نسبتا محکمتر نرمه انگشتان دست لمس می‌شود. فشار بر روی بافت پستان کمک می‌کند که تمام لایه‌های بافت پستان لمس شوند و موارد غیر طبیعی پیدا شوند.گاهی لمس عمیق بافت‌ها باعث کمی درد می‌شود ولی لمس بافت‌های عمیق اهمیت زیادی دارد. هر پستان بوسیله‌ی دست طرف مقابل لمس می‌شود. هر گونه توده، سفتی یا برجستگی که در یک پستان وجود داشته باشد و در طرف مقابل موجود نباشد غیرعادی بوده و نیاز به بررسی توسط پزشک دارد.سعی کنید با همان دست معاینه کننده زیر بغلتان را هم جهت رد وجود توده های احتمالی معاینه کنید. در معاینه توسط پزشک یا کارکنان بهداشتی لمس ابتدا در حالت نشسته با بررسی غدد لنفاوی بالا و زیر تر قوه و زیر بغل به منظور آگاهی از وضعیت و بزرگی غدد لنفاوی انجام می‌شود.
معاینه پستانها در زیر دوش و هنگام استحمام:
به منظور تشخیص بهتر هر نوع توده‌ای در حالی‌که پستانها صابونی هستند با سطح نرم انگشتان همانند روش قبل تمام حجم پستان را کنترل نمائید.
البته معاینه پستانهای بزرگ و آویزان مشکل‌تر است.
ماموگرافی
ماموگرافی جزء اصلی غربالگری سرطان پستان است که انجام آن از سن ۳۵ سالگی به فاصله هر ۲-۱ سال برای تمامی زنان ضروری است.
میزان اشعه ماموگرافی با دستگاههای استاندارد جدید بسیار اندک است و به هیچ وجه خطری برای ابتلا به سرطان محسوب نمی‌شود. اکثر سرطانها با ایجاد یکسری علائم در ماموگرافی قابل تشخیص هستند. هنر ماموگرافی این است که می‌تواند ضایعات را در مراحل بسیار کوچک و اولیه زمانیکه اندازه آن در حدود دو تا سه میلیمتر است تشخیص دهد درمان در این مرحله طول عمر بیمار را افزایش می‌دهد.در ماموگرافی پستانها بین دو صفحه فشرده شده و از آنها عکسبرداری می‌شود.
علاوه بر معاینه توسط پزشک و کارکنان بهداشتی و معاینه خود فرد هر خانمی در سن بالای ۳۵ سال ماموگرافی نیز باید انجام شود زیرا ممکن است معاینه کاملاً طبیعی باشد اما اگر فرد مبتلا به سرطان پستان باشد اگر هم معاینه و هم ماموگرافی طبیعی باشد فرد سالم است و در صورتی که یکی و یا هر دو غیر طبیعی باشد باید بررسی بیشتری انجام شود.
توجه:
بالا رفتن آگاهی زنان و توجه آنها نسبت به خطر جدی سرطان پستان مهمترین عامل کنترل این بیماری است.برای حفظ سلامت خود جهت انجام ماموگرافی و معاینه پستان مراجعه نمائید.در صورت مشاهده هر نوع علامت غیرعادی در پستانهای خود سریعاً به پزشک مراجعه کنید. اگر سن شما بالای ۳۵ سال است حتماً هر ۲-۱ سال جهت ماموگرافی مراجعه نمائید.
عالی بود چون فقط سایت شما عکس دارد. برای دانشجویانی که میخواهم درس دهم مناسب است. مرسی